Overslaan naar content

GZ-psycholoog Marieke aan het woord

BrabantZorg biedt elke dag ondersteuning, welzijn, zorg en wonen op maat in de regio Oss, Uden, Meierijstad, Den Bosch en de Bommelerwaard. Met bijna 10.000 medewerkers en vrijwilligers ondersteunen we cliënten iedere dag bij of het verbeteren of zo veel mogelijk behouden van hun eigen leven. 

Gedragsvisites, overleggen met verschillende disciplines en het coachen van zorg en naasten bij een bepaald zorgbeeld. Hoe is het om als GZ-psycholoog in de ouderenzorg te werken? Marieke de Ruijter vertelt over haar diversiteit in werk en waar voor haar de uitdagingen liggen.

Hoe ben je bij BrabantZorg terechtgekomen?

Dat is inmiddels alweer een tijdje geleden! In 2009 ben ik als pas afgestudeerde master psycholoog bij BrabantZorg begonnen, in de regio’s Oss en Meierijstad. In 2011 ben ik tijdelijk gestopt om de opleiding tot GZ-psycholoog te volgen. Die specialisatie biedt me inhoudelijk meer taken en verantwoordelijkheden. Toen ik de opleiding had afgerond en inmiddels bij een andere organisatie werkte, kwam mijn oude functie hier weer vrij. En zo keerde ik in november 2015 weer terug bij BrabantZorg, op mijn vertrouwde plek.

Juist door die andere werkgever wist ik waarom ik terug wilde naar deze organisatie. Het multidisciplinaire werken: écht met teams en andere disciplines samen - dat is wat BrabantZorg sterk maakt. Niet één op één en alles individueel zoals bij een andere organisatie, maar samen als team. We werken bijvoorbeeld samen met muziektherapeuten, maatschappelijk werkers en belevingsgerichte zorgconsulenten.

“We verdiepen ons echt in de toekomst en bereiden ons daar ook op voor”

Wat komt er allemaal bij kijken als GZ-psycholoog, specifiek in de ouderenzorg?

We bieden ondersteuning aan cliënten en zorgteams, maar ook zeker aan families om de cliënten heen; hoe ga je om met ouder worden en de ziektebeelden die spelen. Diagnostiek is voor ons een belangrijke tak van sport: wat speelt er, wat gaat er goed? We leren de cliënt kennen en geven dan een passend advies of coachen de zorgteams en familieleden. Zeker op een psychogeriatrische (PG) afdeling waar cliënten met dementie wonen, is het contact soms lastiger. Dan is het netwerk eromheen erg belangrijk: we geven onze adviezen door aan het zorgteam, vrijwilligers en naasten. Samen dragen we het. Samen met een Specialist Ouderengeneeskunde zijn wij het aanspreekpunt. Als iemand anders reageert dan gewend is, spreken ze ons aan. Cliënten kunnen weg willen of verdrietig, bang, agressief of onrustig zijn. 

Het is vaak complex, maar ook uitdagend. Zorgsoorten veranderen en ziektebeelden worden zwaarder in ons hele land. Toen ik net in de ouderenzorg kwam kijken, hadden we misschien twee of drie cliënten met ingewikkeld onbegrepen gedrag in een groep van tien. Nu zijn we blij als slechts twee of drie van de tien cliënten het níet hebben. Daar zit de uitdaging in. 

We verdiepen ons echt in de toekomst en bereiden ons daar ook op voor. De zorgzwaarte verschuift, de complexiteit neemt toe en er is een tekort aan personeel; daar moeten we onze teams op coachen. Deze puzzel moeten we samen leggen. Als psycholoog sta je toch op afstand; ik ben er niet 24/7 bij zoals een zorgmedewerker of de familie. Wij gaan van de ene casus naar de andere. Het is mooi om samen successen en fijne momenten met cliënten te bereiken.

Als GZ-psycholoog komen we bij BrabantZorg niet alleen met ouderen of mensen met dementie in contact. Ook op de afdeling revalidatie zijn we van belangrijke waarde. Denk daarbij aan de diagnostiek en begeleiding van revalidanten na bijvoorbeeld een herseninfarct of -bloeding, een amputatie of andere orthopedische ingreep. Wat doet dat met cognitie, impulsen in gedrag of stemmingswisselingen? Alles staat op zijn kop. We geven de cliënt en familie uitleg over ziektebeelden en voeren gesprekken als iemand niet meer naar huis kan. Sommige cliënten zijn bijvoorbeeld bang om weer te gaan bewegen, dan kijken we samen met een fysiotherapeut hoe we mensen toch kunnen motiveren om te oefenen. 

“Saamhorigheid binnen het team is voor mij heel belangrijk; we leren van elkaar met nieuwe inzichten”

Daarnaast werken we ook nog dagdelen in de eerstelijn: bij cliënten thuis of bij cliënten die nog onder de zorg van de huisarts vallen. We proberen onze krachten zo goed mogelijk te bundelen. Zo zijn sommige collega’s lid van ParkinsonNet en ben ik lid van MS Zorg Nederland; dit zijn landelijke netwerken met duizenden zorgverleners gespecialiseerd in de zorg voor een specifieke patiëntengroep. Andere uitdagende taken voor GZ-psychologen zijn het bieden van werkbegeleiding aan masterpsychologen, regiebehandelaarschap op de dagbehandeling van PG en WZD-functionaris zijn.

Met welke betrokkenen heb je veel contact?

Samenwerken doen we met allerlei disciplines. Denk daarbij aan de Specialist Ouderengeneeskunde, zorgteams en behandelaren, zoals een fysiotherapeut. Af en toe geven we scholingen aan vrijwilligers of organiseren we familieavonden om stil te staan bij een bepaald thema. Diagnostiek bespreken we veel met familie en/of mantelzorgers. We voeren mooie en verdrietige gesprekken, die je als persoon ook kunnen raken. Ik zit daar ook als Marieke, niet alleen als GZ-psycholoog. Het is voor familie soms lastig te accepteren als een dierbare naar een verpleeghuis verhuist. Als psycholoog zie je die strijd. In voor- en tegenspoed wil je er altijd voor elkaar zijn, maar soms gaat het niet meer. Ook gesprekken rondom beleid en keuzes bij reanimatie en euthanasie; hoe ga je hier als familie mee om? Wij zijn objectief, leggen opties voor en kunnen daarbij alleen adviseren, maar zij moeten de keuze maken. Daarbij probeer ik me altijd te verplaatsen in iemand anders en zijn of haar gevoelens.

Wat is jouw drijfveer bij deze baan?

Het is voor mij heel waardevol om een bijdrage te kunnen leveren aan de verbetering van kwaliteit van leven, dat kunnen zowel grote als kleine veranderingen zijn. Ik kan een geluksmoment hebben als een cliënt uiteindelijk toch mee wil gaan wandelen, waar hij dat in eerste instantie niet wilde. Soms is een casus heel ingewikkeld en kunnen we in samenwerking met andere disciplines de draai maken en tot nieuwe inzichten komen om een succes te bereiken. Saamhorigheid binnen het team is voor mij heel belangrijk; we leren van elkaar met nieuwe inzichten.

"Ik kan écht even afschakelen voordat ik thuis kom en dat is fijn met dit beroep"

Hoe is het om te werken voor BrabantZorg?

BrabantZorg is een stabiele, grote organisatie. Je krijgt veel ruimte om je eigen werk in te richten zoals je wil. We zijn zelfsturend en bepalen dingen mét elkaar. Voor mij als GZ-psycholoog zijn er hier veel mogelijkheden; er is een diversiteit aan doelgroepen en ik kan me blijven ontwikkelen. BrabantZorg stimuleert het verdiepen in de breedte en daardoor volg ik regelmatig een scholing naar keuze. 

Mijn reisafstand naar het werk is een half uur en daar heb ik bewust voor gekozen. Ik kan écht even afschakelen voordat ik thuis kom en dat is fijn met dit beroep. In de auto met de radio aan kan ik kwijt wat de dag bracht en mijn hoofd leegmaken. Daarnaast kom ik hier geen bekenden vanuit mijn privéleven tegen en dat vind ik prettig. 

Ik werk drie dagen per week en heb de luxe om flexibel te kunnen werken. Dat bezorgt mij een fijne werk-privébalans. Als ik wat later wil beginnen of eerder wil stoppen vanwege de files, dan kan dat.